Van je AAmezing familie moet je het hebben…

Het verschil tussen succes en falen van het familiebedrijf…

Heineken, SHV, BCD groep, Jumbo, VDL groep maar ook bijvoorbeeld Boekhandel Kempers uit Delft, hebben allemaal een ding gemeen. Het zijn familiebedrijven. Een familiebedrijf is een bedrijf dat grotendeels beheerd wordt door één familie, men heeft bijvoorbeeld 50% van de aandelen of 50% van de bevoegdheid dan wel een meerderheid in de leiding.

Familiebedrijven maken een belangrijk deel uit van het Nederlandse bedrijfsleven. Hoewel het precieze aantal familiebedrijven in ons land afhangt van de definitie die gebruikt wordt, is volgens het CBS zo’n 70% van alle bedrijven in Nederland een familiebedrijf. Gezamenlijk zijn zij goed voor circa 53% van het BBP.

Binnen een familiebedrijf heb je vaak te maken met zeer gepassioneerde ondernemers. Hun onderneming is hun kindje. Zakelijk en privé zijn binnen een familiebedrijf onlosmakelijk met elkaar verbonden, waardoor conflicten vaak lang onbesproken blijven. Conflicten kunnen bestaan o.a. door problematiek samenwerking, opvolging of het gebrek hieraan, de belastingdienst, ongelijke behandeling en teveel of te weinig inzet van de nieuwe generatie. Het is ‘All in the family’.

Ik lag nog in de katoenen luiers met een iets te grote en gevaarlijke veiligheidsspeld, toen mijn opa in zijn nadagen van zijn ondernemerschap waarschijnlijk vaak in de nacht wakker lag van al genoemde problemen. Opa had een bottelarij met diverse eigen gemaakte jenevers en tevens groothandel in bieren. Met paard en wagen bestierde hij de Delftse horeca en voorzag hij deze etablissementen via de leveranciersingang van zijn dranken om vervolgens via de hoofdingang deze dranken zelf weer te nuttigen. Hij had het begrip recyclen iets te letterlijk genomen. Opa had 7 kinderen waarvan de oudste en de jongste (de benjamin) de zonen waren. In die tijd lag het niet voor de hand, of wel not done, dat een van zijn vijf dochters in de voetstappen van de vader zou treden en helaas voor opa voorzag zijn oudste zoon alle bekende problemen in samenwerking met een dominante vader en maakte een keuze voor een zeer succesvolle carrière bij een ander familie drankbedrijf, dat van ‘ome Freddy’. De jongste zoon had door zijn leeftijdsverschil in combinatie met de nadagen van het ondernemerschap van opa eigenlijk ook maar een mogelijkheid en dat was ‘functie elders’. Wel jammer, het bedrijf van opa is uiteindelijk overgenomen door respectievelijk ZHB bieren, welke op haar beurt is overgenomen door Oranjeboom Bieren en uiteindelijk overgenomen door InBev, de grootste brouwerij van de wereld. Als opa zijn zaakjes goed geregeld had, dan was de rest van onze familie waarschijnlijk meer bezig met …. Ja waarmee eigenlijk. Maar helaas voor oma en haar kinderen is er weinig overgebleven van het familiekapitaal.

De situatie waarin de jongste zoon, mijn oom, zich verkeerde is ook voor mij als directeur-aandeelhouder van een familiebedrijf erg herkenbaar. Als ouwe bok ben ik in de herfstjaren van mijn leven vader geworden van een mooie, maar stront-eigenwijze zoon. Met enig gevoel voor humor en zonder teveel last op zijn schouders te leggen heeft mijn zoon de initialen AAME, ofwel Adrie junior, what’s in a name.

Binnen de familie wordt er natuurlijk gespeculeerd inzake de opvolging. Wat zijn de fiscale consequenties, kan hij wel samenwerken met die eigenwijze senior, is er nog wel tijd voor inwerken, is verkoop aan derden geen betere oplossing. De tijd zal het leren, maar gezien de nu al zichtbare kwaliteiten van Adrie junior op het gebied van toneelspelen, dansen en zingen, denk ik dat er wellicht een carrière in het theater in zijn vooruitzicht is gesteld. En geef hem eens ongelijk, je moet altijd je hart volgen.

Bijna alle familiebedrijven sneuvelen, maar zo voorkom je dat, ‘Voorkomen is beter dan genezen’

Slechts een paar procent van de familiebedrijven staat na een derde generatiewisseling nog overeind. De grootste oorzaak: het gebrek aan vertrouwen van de voorgaande generatie en het conservatieve beleid van de jongeren. Slechts 30 procent van de familiebedrijven overleeft überhaupt de eerste generatiewisseling. Mediation is vaak het instrument om verdere escalatie te voorkomen binnen het familiebedrijf. Mediation is een vorm van conflictbemiddeling waarbij wordt gestreefd naar een win-win situatie, met een hoge slagingskans. Aan het begin van de 16e eeuw schreef de bekende Nederlandse humanist Desiderius Erasmus al wat wij nu vanzelfsprekend vinden: ‘Voorkomen is beter dan genezen’, en zo zitten wij er ook in bij AAme Adviseurs.

Veel zaken zijn binnen een familiebedrijf goed vooraf te regelen.

In de eerste jaren na de (gedeeltelijke) overdracht ligt er al genoeg op het bordje van de nieuwe generatie, maar dan klopt de belastingdienst ook nog eens op de deur. Er moet bijvoorbeeld schenk- en successiebelasting betaald worden en om dat te ontwijken, moeten er fondsen worden gevonden en constructies worden bedacht. Zorg er daarom ruim van tevoren voor dat alle geldzaken geregeld zijn. Er zijn bijvoorbeeld wettelijke regelingen die een overgangsperiode mogelijk maken tussen bestuurlijke en bezittelijke overdracht, die successierechten kunnen opschorten en schenkbelastingen kunnen beperken.

Mijn opa had zijn eigen bottelarij en was misschien wel de uitvinder van het begrip recyclen.’

Bedrijfsopvolgingsregeling

Als u een onderneming erft of geschonken krijgt, dan moet u over de waarde van die onderneming erf- of schenkbelasting betalen. Zet u de onderneming voort, dan kunt u gebruikmaken van de
bedrijfsopvolgingsregeling. U betaalt dan minder of geen belasting.
De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) is een gedeeltelijke belastingvrijstelling bij de vererving of schenking van ondernemingsvermogen. Hierdoor wordt er over de waarde van een onderneming niet of nauwelijks belasting geheven. De doelstelling van de BOR is om liquiditeitsproblemen en continuïteitsproblemen voor te zijn, door te voorkomen dat uw onderneming geconfronteerd wordt met een belastingschuld. De BOR kan alleen onder strikte voorwaarden worden toegepast. Die voorwaarden zijn ervoor om misbruik van de regeling te voorkomen en dus alleen reële bedrijfsopvolgingen onder de regeling te laten vallen. De voorwaarden in de inkomstenbelasting zijn echter niet gelijk aan de voorwaarden in de Successiewet.
Denk verder ruim van te voren na over de structuur van de onderneming en over de ‘interne huwelijkse voorwaarden’, of wel spelregels wat mag en kan en wat mag en kan niet.

Kindje

Heeft u een bedrijf dat ook uw kindje is, en zijn er binnen de familie wel of geen kandidaten om na een bepaalde tijd het stokje over te dragen, regel dan nu al uw zaken en neem contact op met een van onze civiel juristen of fiscaal juristen of ga eens een uurtje sparren met een van onze accountants. Wij ontzorgen u mede door op een vindingrijke, betrokken en professioneel creatieve wijze te werk te gaan. Wij creëren simpele oplossingen ingegeven door onze positieve eigenwijsheid.
Binnen ons cliëntenbestand hebben wij een aantal succesvolle familiebedrijven die het wél hebben gered, gewoon simpel om vooraf hun zaakje op orde te hebben.

Junior en senior hopen u snel te zien op ons kantoor, en als senior niet te druk bezig is met het zindelijk maken van junior, dan schuift hij graag even aan om zijn ervaring met u te delen.


Adrie A.M. de Poorter

A.A.M. (Adrie) de Poorter B.BE

Algemeen Directeur / Internationaal Arbeids-, Compliance- en Belastingadviseur (aanwezig: ma t/m vr)

+31 (0)15 820 00 30
+31 (0)6 53 26 52 68
adrie@aame.nl
https://nl.linkedin.com/in/adriedepoorter

Winkelwagen
Click to access the login or register cheese
Scroll naar boven